Column Uitvaartmedia - Juni 2019
“Ik word gebeld. ‘Goedemiddag met Aysa*, mijn vader is vanmorgen overleden, zou jij morgen de uitvaart willen fotograferen?’ Ik moet eventjes schakelen. ‘Morgen’, denk ik bij mezelf, ‘dat is wel heel erg snel’. Ik luister en hoor dat haar vader islamitisch is en dat hij binnen 24 uur wil worden begraven. Door het geloof van haar vader mag zij tijdens het afscheid niet naast haar broers staan, vertelt ze. Mannen en vrouwen worden gescheiden. ‘Toch zou ik graag foto’s willen, zodat de familie in Turkije er toch een beetje bij kan zijn.’
Aanpassen
Zelf weet ik niet veel van het islamitische geloof, maar één ding weet ik wel: als ik foto’s wil maken die je voelt, dan moet ik me kunnen mengen tussen de nabestaanden maar ook mijn rol als professional blijven uitstralen. Ik moet mij aanpassen, maar hoever ga je hierin, wat zijn de grenzen? Ik ga op onderzoek uit. Waarom zijn mannen en vrouwen gescheiden tijdens de uitvaart? Ik vind verschillende informatie. Een paar dingen komen overeen. Het wordt vrouwen in elk geval afgeraden om bij een begrafenis te zijn: vrouwen met hun mogelijk heftige emoties kunnen voor afleiding zorgen.
Uitvaartfotografie vóel je Ik krijg vaak de vraag of het niet zwaar is om constant met de dood en verdriet bezig te zijn. Mijn antwoord is steevast nee! Ik ervaar het als een voorrecht om te mogen helpen het verlies een plek te geven. Ik verwonder me nog dagelijks over de bijzondere verhalen die met mij gedeeld worden. - Gonnie Helfrich
Respect
Uiteraard wil ik als fotograaf ook niet voor afleiding zorgen. Nabestaanden moeten op hun eigen wijze kunnen rouwen. Daarom pas ik me tijdens een afscheid zoveel mogelijk aan aan de omgeving zónder daarbij mijn eigen identiteit te verliezen. In sommige delen van Nederland draag ik daarom geen broek, maar een rok. En bij sommige uitvaartondernemers draag ik altijd blauw. Ik besluit om me tijdens de uitvaart van de vader van Aysa aan te passen en met een sjaal mijn haren te bedekken. Aangekomen bij de moskee kreeg ik direct positieve reacties van de heren die daar aanwezig waren om het afscheid voor te bereiden. ‘Wat fijn dat je je haren hebt bedekt. Zal ik je de weg wijzen?‘ Door mij aan te passen aan mijn omgeving mocht ik tijdens het afscheid uiteindelijk overal bij aanwezig zijn: van de wassing, het gebed bij de moskee tot aan de laatste momenten bij het graf waar de broers van Aysa haar vader in het graf legden. Het was prachtig.
Blijf bij jezelf
Door respect te tonen, iedereen in zijn waarde te laten en een klein beetje aanpassingsvermogen gaf mij dat de mogelijkheid om met mijn foto’s het hele verhaal te kunnen vertellen. Daarom, vermom je niet als een ander, maar pas je aan en blijf bij jezelf.”
* De familie heeft toestemming gegeven. Uit privacy overwegingen zijn namen gewijzigd.