Column Uitvaartmedia - Juni 2020
Vandaag heb ik een afspraak met Jolanda. Het is de tweede keer dat ze naar mijn studio komt, en ik ben onderweg om de ruimte alvast klaar te maken. Ik geniet tijdens mijn korte wandelingetje van de vogels die fluiten, de bloemen die bloeien en de bijen die zoemen.
Het is een prachtige, zonnige dag. Jolanda komt vandaag het album ophalen dat we hebben samengesteld na het overlijden van haar man William. Ik leg het klaar op de grote tafel en zorg dat we elkaar kunnen ontmoeten op anderhalve meter afstand. Als ze binnenkomt wil ik haar het liefst omhelzen, maar dat kan nu niet. Ze geeft mij een oprechte blik en ik lees daarin dat ze het begrijpt en weet. Zo geven we elkaar een knuffel op afstand. Dan gaat ze zitten en ik vraag of ik bij haar zal blijven, of dat ze het album alleen wil bekijken.
Een herinneringsalbum dat helemaal past bij de overledene en de nabestaanden
‘Blijf alsjeblieft,’ zegt ze. Jolanda haalt diep adem en wrijft over de buitenkant van het handgemaakte album. Ze had gekozen voor een zacht materiaal Nubick in de kleur blauw die zo belangrijk was op hun bruiloft. Dan slaat ze het boek open. ‘Wat is dit?’ vraagt ze als ze ziet dat de eerste drie pagina’s zijn samengebonden onder een doorzichtige sleeve. ‘Dat zijn de foto’s van een paar dagen eerder, thuis. De foto’s waarop je William heel goed kan zien leg ik uit. ‘Die wil je misschien liever voor jezelf houden. De sleeve zorgt dat je kunt kiezen of je deze foto’s wel of niet met anderen deelt.’ ‘Wat fijn,’ fluistert ze.
Stil bladert Jolanda door het album. Af en toe zweven haar vingers boven een foto, alsof ze het beeld wil aanraken. Dan slaat ze een nieuwe pagina open en kijkt me verwonderd aan. Op de foto staat haar nichtje Mara. Het meisje zei dat ze geen afscheid wilde nemen, maar toen iedereen buiten was, ging ze toch. Alleen. Ik zag haar bij de kist staan en maakte deze foto. Jolanda schiet vol. ‘Deze foto laat me zien wat niemand op die dag zag, zo mooi, zo waardevol,’ fluistert ze.
Uitvaartfotografie vóel je Ik krijg vaak de vraag of het niet zwaar is om constant met de dood en verdriet bezig te zijn. Mijn antwoord is steevast nee! Ik ervaar het als een voorrecht om te mogen helpen het verlies een plek te geven. Ik verwonder me nog dagelijks over de bijzondere verhalen die met mij gedeeld worden… - Gonnie Helfrich
Uiteindelijk slaat ze het album dicht. ‘Ik heb de slideshow die je stuurde meer dan honderd keer bekeken,’ zegt ze. ‘Maar dit…’ Ze drukt het boek als een pasgeboren baby tegen haar borst. ‘Nu kan ik hem altijd dichtbij me houden.’
* De familie heeft toestemming gegeven. Uit privacy overwegingen zijn namen gewijzigd.